VSS Vintorez- Súng Bắn Tỉa Nhỏ Nhất Thế Giới
VSS (Vintovka Snayperskaya Spetsialnaya, tạm dịch: Súng bắn tỉa đặc biệt) được giới thiệu lần đầu vào năm 1980 bởi 2 nhà thiết kế là Petr Serdjukov và Vladimir Krasnikov, 2 kỹ sư làm việc tại nhà máy chế tạo vũ khí Tula Arsenal, nay đổi tên thành Tula Arms Plant.
Đây cũng là nơi sản xuất ra một số dòng súng kỳ dị và không kém phần nổi tiếng như súng trường bắn dưới nước APS, súng trường tấn công cho người nhái ASM-DT; súng trường tấn công 3 nòng cực kỳ hầm hố TKB-059 và cả dòng súng bắn tỉa VSS Vintorez rất quen thuộc với cộng đồng yêu thích vũ khí trên thế giới bởi tần suất xuất hiện dày đặc không chỉ trong các cuộc tập trận đặc biệt của lính đặc biệt Nga mà cả trong các tựa game nổi tiếng như PUBG, Free Fire.
Điều thú vị là dòng súng bắn tỉa VSS ban đầu được tạo ra với mục đích để thay thế súng AK-47 và AKM được lắp ống giảm thanh gắn rời thay vì là loại súng bắn tỉa chuyên dụng. Là loại súng bắn tỉa nhỏ nhất thế giới, VSS được đưa vào sử dụng năm 1980. Súng Có trọng lượng khá nhẹ chỉ 2,6kg, chiều dài 894 mm với nòng dài 200 mm. Ngoài kích thước nhỏ gọn, VSS còn có thiết kế hết sức độc đáo khi tích hợp sẵn ống giảm thanh, bao trọn lên nòng súng thay vì phải lắp thêm vào như ở các dòng súng bắn tỉa hay súng trường tấn công khác.
Trong nhiều trường hợp, các binh lính có thể tháo ống giảm thanh của súng ra để bảo dưỡng nhưng theo khuyến cáo của nhà sản xuất thì việc bắn loại súng này khi chưa lắp bộ phận giảm thanh là tuyệt đối không nên. Để giảm đến mức thấp nhất tiếng ồn khi khai hỏa, người ta còn khoan thêm 9 lỗ sắp xếp theo 4 hàng theo các rãnh xoắn của nòng súng dựa theo hướng của đường đạn và cho phép phần không khí bị giãn nở sau khi viên đạn rời khỏi nòng súng có thể từ từ thoát ra, từ đó vừa làm giảm tiếng ồn, vừa làm mát nòng súng.
Bên cạnh đó, đầu nòng giảm thanh trên VSS cũng có bộ phận hoạt động như loa che lửa, giúp giảm thiểu hiệu ứng tia chớp lửa phát ra từ đầu nòng súng và giảm tiếng nổ đầu nòng đến mức có thể hòa lẫn vào môi trường xung quanh. Qua ghi nhận tại các cuộc tập luyện bắn đạn thật cho thấy trong điều kiện tác chiến thực tế, súng hầu như không có tiếng lách cách khi bắn cũng như khi lên đạn. Đây cũng được coi là một lợi thế, bù đắp cho nhược điểm về tầm bắn chỉ có 400m, quá ngắn so với thứ vũ khí được gọi là súng bắn tỉa.
Thật vậy, VSS sẽ không thể được coi là súng bắn tỉa nếu trên thanh răng gắn trên thân súng không có cơ chế cho phép tháo lắp các loại ống nhắm mà thường là PSO-1-1 (1P43). Nó cũng có thể lắp hệ ống ngắm ban đêm là 3.46x NSPU-3 (1PN75). Nó cũng có hệ thống điểm ruồi và thước ngắm dự phòng với phạm vi nhắm là 400 m. Là vũ khí chuyên dụng cho các lực lượng đặc biệt tinh nhuệ, VSS cũng có khả năng sử dụng nhiều loại đạn khác nhau nhưng phổ biến nhất vẫn là loại đạn SP-5 và SP-6 như súng trường AS val. Đây là loại đạn cận âm 9X39mm, phát triển từ loại đạn 7,62X39mm. Vì là đạn cận âm nên lượng thuốc súng trong loại đạn này chỉ đủ sức đẩy viên đạn bay với sơ tốc đầu nòng 295m/s. Dù uy lực khá yếu nhưng lại giúp viên đạn khi phóng đi sẽ không tạo ra tiếng nổ siêu âm, tránh lộ vị trí xạ thủ và bù đắp cho sự thiếu hụt về uy lực, viên đạn cũng được làm bằng loại thép cứng hoặc Wolfram giúp tăng khả năng xuyên giáp tới 6mm thép trong phạm vi 100m và 2 mm (độ dày tiêu chuẩn của các loại mũ cối) trong phạm vi 500 m.
Ngoài ra, ốp lót tay trước, hộp tiếp đạn và nhiều bộ phận khác được làm bằng Polime cao phân tử, được gia cố thêm kim loại ở một số vị trí giúp vừa giảm trọng lượng súng, vừa đảm bảo cho súng “không làm mất đi thương hiệu “nồi đồng cối đá” đã làm nên uy tín của Nga trên thị trường vũ khí quốc tế. Cũng như những khẩu AK-47 huyền thoại, VSS sử dụng cơ chế nạp đạn dựa theo nguyên lý trích khí dài với ống trích khí nằm ngay trong nòng súng. Theo đó, các pít tông đông sẽ được gắn cố định vào bu lông thành 1 hệ thống đơn nhất, di chuyển đồng đều với nhau khiến hoạt động của toàn bộ hệ thống ổn định hơn. Riêng đối với khẩu VSS, súng có thoi nạp đạn xoay với 6 móc, giúp đẩy viên đạn vào vị trí cố định trong buồng đạn. VSS có cơ chế chuyển chế độ bắn cũng gần giống với AK khi có chốt chuyển đổi được đặt bên trong vòng bảo vệ cò với 2 chế độ bắn là bắn từng viên và bắn tự động hoàn toàn. Dù đã được sử dụng từ rất lâu, trên phần lớn các dòng súng trường tấn công phổ biến nhưng kiểu thiết kế cơ bản trên VSS vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu lỗi thời nào cho đến hiện tại. Thậm chí chính đặc điểm này còn được xem là một lợi thế trên dòng súng VSS bởi hầu hết các binh sĩ trên thế giới, kể cả binh sĩ của một số nước NATO cũng đã quá quen với cách lắp đặt của các dòng súng AK trước kia và cả thao tác bắn theo kiểu dùng tay trái để giữ ốp lót tay được đặt ngay sát hộp tiếp đạn phía dưới.
Với việc phát triển các loại vũ khí nhỏ gọn, đơn giản và hiệu quả như những khẩu súng bắn tỉa VSS, ngay cả trong trường hợp bị xâm lược toàn diện và không nhận được hỗ trợ quân sự từ bên ngoài, những quốc gia nhỏ yếu hoàn toàn có thể thực hiện chiến lược trường kì kháng chiến, tự cung tự cấp, lấy chiến tranh du kích làm chủ đạo, đánh tiêu hao sinh lực địch, từ cầm cự, phòng ngự tiến tới phản công, giành lại lãnh thổ.
